Choroby drobiu są niepożądanym, ale niestety powszechnym zjawiskiem towarzyszącym każdej hodowli. Niosą one skutki ekonomiczne, ponieważ zazwyczaj wiążą się ze zmniejszeniem produkcji. Nie zawsze da się ich uniknąć, ale dbałość o profilaktykę, szybką diagnozę i leczenie pozwala ograniczyć straty. Jedną z najbardziej niebezpiecznych chorób dotykających drób jest kokcydioza – schorzenie pasożytnicze wywoływane przez pierwotniaki należące do rodziny Eimeria.
Jakie są przyczyny kokcydiozy?
Choroba może zaatakować każdy gatunek drobiu, ale najczęściej dotyczy kur z chowu ściółkowego. Do zakażenia dochodzi poprzez połknięcie przez zwierzę oocyst pierwotniaka, które znajdują się w ściółce lub odchodach. Na rozwinięcie się kokcydiozy szczególnie narażone są zwierzęta z obniżoną odpornością, żyjące w złych warunkach i w zbyt dużym zagęszczeniu. Zachorowaniu może też sprzyjać słabej jakości pasza dla kur powodująca niedobory witamin i minerałów.
Objawy choroby i jej postaci
Pasożyty atakują układ pokarmowy, zwłaszcza ściany jelit, co powoduje stany zapalne, zaburza procesy trawienne i upośledza wchłanianie substancji odżywczych. Sprawia to, że zwierzę dużo gorzej przyswaja witaminy i minerały, nawet jeśli stosowane są dodatki paszowe dla kur. Ostra postać schorzenia objawia się osłabieniem, apatią, brakiem apetytu i chudnięciem. Zwierzęta cierpią na śluzową biegunkę ze śladami krwi i słabiej się niosą. Część z nich pada. W postaci przewlekłej objawy są mniej nasilone, ale nieśność przez kilka tygodni również jest dużo niższa. Natomiast postać subkliniczna wiąże się ze słabszymi przyrostami masy ciała, co ma istotny wpływ na ekonomiczne wyniki hodowli.
Zapobieganie i leczenie kokcydiozy drobiu
Główną metodą profilaktyki i leczenia jest podawanie preparatów kokcydiostatycznych. Istotne jest, aby kokcydiostatyki łatwo mieszały się z paszą, a także były właściwie dawkowane. Stosuje się również szczepienia ochronne, leki weterynaryjne oraz ziołowe dodatki paszowe dla kur zawierające między innymi czosnek, tymianek czy szałwię. W zapobieganiu chorobie pomoże zachowanie zasad higieny, łącznie z dezynfekcją pomieszczeń i sprzętu. W przypadku chowu ściółkowego należy jak najczęściej wymieniać ściółkę. Rolę ochronną pełnią też siatki zabezpieczające przed dzikim ptactwem, będącym potencjalnym źródłem oocyst pierwotniaka. Bardzo istotne jest, aby pasza dla kur i innych gatunków drobiu była dobrze zbilansowana i wzbogacona o witaminy, minerały oraz prebiotyki i probiotyki. Wzmocni to odporność zwierząt, chroniąc przed zachorowaniem.
Profilaktyka kokcydiozy jest bardzo ważna w kontekście ekonomicznych wyników hodowli. Zaniedbanie tej kwestii może skutkować upadkami zwierząt, mniejszą nieśnością i dużymi stratami finansowymi. Natomiast dbałość o higienę i podawanie odpowiednich preparatów znacząco zmniejsza zagrożenie i pozwala na dobre prosperowanie hodowli.